Jesienni ptasi wędrowcy

Podczas realizacji projektu "Ptaki Kielc" prowadzono prace mające na celu określenie terminów i dynamiki przelotów ptaków odbywających wedrówki w okresie jesiennym. W 2005 roku, pomiędzy wrześniem a grudniem, na terenie miasta, w wybranych siedliskach wyznaczono 12 obszarów o określonej powierzchni. Wykonano na nich 156 kontroli - średnio co 7 dni prowadzono obserwacje na każdym z wybranych obszarów. Ptaki najliczniej obserwowano w siedliskach otwartych, np. w zadrzewieniach śródpolnych na skraju miasta. Najmniej różnorodną i zarazem najmniej liczną grupę ptaków odnotowano w centrum miasta oraz na terenie większych osiedli mieszkaniowych. Łącznie obserwowano ponad 32 tysiące ptaków ze 117 gatunków.

 

W zależności od siedliska, w których prowadzone są obserwacje można dostrzec zupełnie inny "zestaw gatunkow" oraz różne liczebności i zachowanie obserwowanych ptaków. Najwięcej gatunków można zobaczyć w miejscach, w których sąsiadują ze sobą różnorodne siedliska. Warto wybrać się z lornetką nad zbiorniki wodne i tam spróbować wypatrzyć na brzegach lub w nadrzecznych zaroślach gatunki wodno-błotne, które zatrzymały się na krótki odpoczynek w wędrówce. W parkach i ogrodach można będzie dostrzec gatunki związane z zadrzewianiami, a na terenach otwartych większe stada ptaków szukających pożywienia wśród łąk i pól. Uciekając od zgiełku miasta na otaczające Kielce wzgórza, np. w okolice Wietrzni, czy tereny przylegające do osiedla Świętokrzyskiego, można będzie dostrzec i usłyszeć przelatujące, często w dużych stadach, ptaki należące do różnych gatunków.

__centrum.jpg

Centrum miasta, niska zabudowa

  • liczba obserwowanych gatunków - 19
  • maksymalna ilość ptaków na kontroli - 59 os.
  • średnia ilość ptaków na kontroli - 33 os.
  • średnia liczba gatunków na kontroli - 8

__czarnow.jpg

Nieużytki i ugory w otoczeniu pól uprawnych "Czarnów"

  • liczba obserwowanych gatunków - 53
  • maksymalna ilość ptaków na kontroli - 571 os.
  • średnia ilość ptaków na kontroli - 138 os.
  • średnia liczba gatunków na kontroli - 16

__zalew.jpg

Zadrzewienia śródmiejskie, zbiornik wodny, cmentarz - "Zalew"

  • liczba obserwowanych gatunków - 45
  • maksymalna ilość ptaków na kontroli - 447 os.
  • średnia ilość ptaków na kontroli - 162 os.
  • średnia liczba gatunków na kontroli - 16

__mojcza.jpg

Napełniony zbiornik wodny i okolica - "Mójcza"

  • liczba obserwowanych gatunków - 20
  • maksymalna ilość ptaków na kontroli - 51 os.
  • średnia ilość ptaków na kontroli - 34 os.
  • średnia liczba gatunków na kontroli - 4

__srodpolne_lisciaste.jpg

Śródpolne zadrzewienia liściaste

  • liczba obserwowanych gatunków - 84
  • maksymalna ilość ptaków na kontroli-4892 os.
  • średnia ilość ptaków na kontroli - 1262 os.
  • średnia liczba gatunków na kontroli - 36

Najwcześniej - z końcem lata, miasto opuszczają gatunki owadożerne (jeżyk, jaskółki, pokrzewki), a nieco później ptaki żywiące się nasionami i owocami. Natomiast już we wrześniu zdecydowanie liczniej stwierdzane są gatunki, które zatrzymują się u nas podczas wędrówki z północy Polski i Europy: drozdy, rudziki, skowronki, świergotki czy szpaki. Niekiedy uda się także zobaczyć migrujące wysoko drapieżniki, gęsi, żurawie czy mewy.
Część gatunków pomimo, że jest obserwowana przez cały okres badań, co pozornie może utwierdzać w przekonaniu że gatunek jest osiadły, intensywnie wędruje - do takich gatunków należą często spotykane sikory oraz ptaki krukowate (gawron, kawka). Do nas docierają w tym okresie osobniki ze wschodnich populacji, a "nasze" ptaki w zdecydowanej wiekszości przemieszczają się na zachód Europy.

Powrót na początek strony