(Columba palumbus)

Grzywacz jest średnio licznym ptakiem lęgowym całego kraju i zarazem najliczniejszym naszym dzikim gołębiem. W Polsce występuje dość równomiernie we wszelkich terenach zadrzewionych.
Zwykle jest średnio liczny, lecz na zachodzie kraju w środowiskach synatropijnych bywa gatunkiem licznym. Liczne populacje miejskie rozwinęły się najpierw na zachodzie Polski, a ostatnio także we wschodniej części kraju. Największe lokalne populacje lęgowe powstałe w niektórych miastach przekraczają nawet 1000 par.
W Kielcach jest lęgowy od drugiej połowy lat 90; jego liczebność wzrasta.
Jest większy od gołębia miejskiego i siniaka, długość ciała: 38-45 cm. W locie masywniejszy, z wydatniejszą piersią i dłuższym ogonem. Zawsze rozpoznawalny po białych lusterkach na skrzydłach i plamie na karku (grzywie - u os. dorosłych). Upierzenie szaroniebieskie.
Grzywacz jest gatunkiem leśnym preferującym drzewostany mieszane i liściaste. W ostatnich stuleciach dostosował się życia w krajobrazie rolniczym, gniazdując w zadrzewieniach śródpolnych oraz w miastach - obecnie lęgowe grzywacze spotyka się w osiedlach ludzkich całego kraju.
Przy starcie i lądowaniu charakterystycznie klaszcze skrzydłami. Żywi się nasionami, jagodami i pączkami, a jesienią bukwią i żołędziami.
Niewielkie, luźne gniazdo jest przeważnie osadzone przy pniu, w szczycie korony drzewa.
Przeloty III-V1, IX1-X. W trakcie wędrówki gromadzi się w duże stada. Podczas zimowania spotykany rzadko na wschodzie Polski, częściej i liczniej na zachodzie.