(Phoenicurus ochruros)

Kopciuszek jest nielicznym, lokalnie średnio licznym ptakiem lęgowym.
Obecnie jest rozpowszechniony w całym kraju, na niżu występuje prawie wyłącznie w osiedlach ludzkich. Jest gatunkiem będącym w trakcie ekspansji i prawdopodobnie nadal zwiększa swoją liczebność. Na początku XIX wieku zajmował tylko góry i Wyżynę Krakowsko-Częstochowską oraz opanował część Śląska. Rejon Kielc zasiedlił w latach 1860. Obecnie w Kielcach stwierdzony w większości zbadanych stref; do tej pory odnotowano ponad 100 par tego gatunku.
Samiec jest ciemnoszary (prawie czarny) z dużą czarną plamą sięgającą od czoła i brwi w różnym stopniu na spód ciała oraz białą wstawką na lotkach 2-go rzędu. Ogon i kuper są rdzawoczerwone. Samica jest szarobrązowa, bez białego koloru na skrzydłach. Jest nieco mniejszy od wróbla, długość ciała: 14-15 cm. Tak jak pierwotnie, kopciuszek zasiedla wszelkie obszary skaliste lub łąki ze skalnym rumoszem w górach i pogórzu, także kamieniołomy. Populacja synantropijna występuje na obszarach zabudowanych, zasiedlając nawet niewielkie grupy budynków, a szczególnie tereny przemysłowe i miejsca budów.
Śpiewa głównie przed wschodem słońca z wysokiego stanowiska na dachu, kominie czy antenie telewizyjnej. Gniazduje pod okapami i we wnękach, w stosach desek, także w półotwartych skrzynkach lęgowych. Żywi się głównie owadami, ale jada też jagody i inne owoce.
Przeloty III-IV, IX-XI1. Nielicznie zimuje.