Rajd rowerowy z Kielc na Westerplatte upamiętni bohaterskich obrońców wybrzeża

Przejadą prawie 550 kilometrów, by uczcić obrońców Westerplatte. 27 sierpnia 2023 r. rozpocznie się III Rajd Rowerowy im. Westerplatczyków. Uczestnicy wyprawy upamiętnią 80 żołnierzy kieleckiego 4. Pułku Piechoty Legionów, którzy we wrześniu 1939 r. bronili Wojskowej Składnicy Tranzytowej.

Start rajdu rozpocznie serię wydarzeń upamiętniających bohaterskich obrońców polskiego wybrzeża z Kielecczyzny, które są organizowane w ramach współpracy Społecznego Komitetu „Pamiętamy o Westerplatczykach”. Szczegóły przedstawiono na konferencji prasowej, która odbyła się w Wojewódzkim Domu Kultury. W wydarzeniu uczestniczyła zastępca prezydenta Kielc Bożena Szczypiór.

- Główną ideą wydarzenia jest przywołanie pamięci i wspominanie najodważniejszych z odważnych, a szczególnie tych, którzy walczyli na Westerplatte i pochodzili z Kielecczyzny – przypomina główny inicjator powstania komitetu ksiądz biskup Marian Florczyk. – Chcemy uwrażliwić młodych ludzi by wiedzieli, że żyją na ziemi Świętego Krzyża, ale też odważnych i wspaniałych ludzi – dodał biskup.

- Musimy pamiętać o naszej historii, aby w przyszłości, następne pokolenia też ją znały. Dziękuję za zaproszenie mnie do uczestniczenia w Społecznym Komitecie „Pamiętamy o Westerplatczykach", to bardzo ważna inicjatywa, pokazująca, że tylko wspólne działania przynoszą rezultaty – powiedziała zastępca prezydenta Kielc Bożena Szczypiór.

27 sierpnia uczestnicy rajdu spotkają się o godz. 6.30 na parkingu przy pomniku Homo Homini w Kielcach, by następnie przejść na cmentarz i zapalić znicze na grobach Westerplatczyków. Następnie o godz. 7:30 odbędzie się msza święta w kieleckiej Katedrze. Zbiórka wszystkich uczestników wyjazdu zaplanowana jest przed godz. 9.00 przy pomniku św. Jana Pawła II, skąd rowerzyści wyruszą na pierwszy odcinek trasy z Kielc do Tomaszowa Mazowieckiego. Uczestnicy rajdu będą się przemieszczać w dwóch grupach, każda po 15 osób.

Na pierwsze kilometry rajdu z Kielc do kościoła w Dąbrowie członkowie Społecznego Komitetu zapraszają wszystkich rowerzystów, którzy zechcą odprowadzić uczestników wyjazdu.

Grupa rowerzystów 31 sierpnia dotrze do Gdańska. Kolejnego dnia na Westerplatte uczestnicy wyprawy wezmą udział w uroczystych obchodach 84. rocznicy wybuchu II Wojny Światowej. Rowerzyści przez całą trasę rajdu z Kielc do Westerplatte będą promować pamięć o żołnierzach 4. Pułku Piechoty Legionów w Kielcach oraz województwo świętokrzyskie. Na Westerplatte 1 września będą obecni również przedstawiciele instytucji współorganizujących obchody upamiętniające Westerplatczyków.

Natomiast 1 września 2023 roku na terenie województwa świętokrzyskiego odbędzie się kolejna akcja Zapal Znicz pamięci dla Westerplatczyka. Pracownicy Delegatury IPN w Kielcach ustalili lokalizację 35 mogił Westerplatczyków znajdujących się na ziemi świętokrzyskiej. Zapalając znicze pamięci 1 września złożony zostanie hołd bohaterom wojny obronnej 1939 r., którzy ofiarnie bronili ojczyzny przed atakiem dwóch totalitaryzmów. Mieszkańcy woj. świętokrzyskiego wraz z przedstawicielami Instytutu Pamięci Narodowej upamiętnią uczestników obrony Westerplatte – pierwszej bitwy II wojny światowej. 

- Zachęcamy do tej akcji władze samorządowe, szkoły, duchownych oraz osoby prywatne, aby w tych dniach spotkali się z pracownikami IPN, harcerzami i żołnierzami, aby oddać pokłon żołnierzom, którzy spoczywają na ich nekropoliach - mówi naczelnik Delegatury IPN w Kielcach Robert Piwko.

Festyn historyczny przy ul. Szczepaniaka

- Miasto Kielce również włącza się w organizację wydarzeń upamiętniających Westerplatczyków. 2 września na stadionie piłkarskim przy ul. Szczepaniaka odbędzie się festyn historyczny. Już dziś zapraszamy na to spotkanie nie tylko mieszkańców Kielc, ale całego regionu – powiedziała zastępca prezydenta Kielc Bożena Szczypiór.

Wydarzenie rozpocznie seria wykładów: Jakuba Mularczyka z IPN pt. „Westerplatczycy i ich powojenne losy” oraz mjr Tadeusza Banaszka pt. „Garnizon Kielce w okresie międzywojennym i powojennym”. Następnym punktem będzie zwiedzanie izby pamięci Wojskowego Klubu Sportowego Stadion Kielce. Odbędą się również konkursy sportowe oraz mecz piłki nożnej, w którym w szranki staną byli zawodnicy Korony Kielce i drużyna WKS Stadion Kielce. Zaplanowano również drugi mecz reprezentacji Polski oldbojów i żołnierzy WOT. Nie zabraknie też wojskowej grochówki.

7 września 2023 roku w Kielcach odbędą się Wojewódzkie Uroczystości „Pamiętamy o Westerplatczykach”. Rozpocznie je o godzinie 11.00 msza święta w intencji Ojczyzny w Bazylice Katedralnej pod przewodnictwem ks. bp. Mariana Florczyka. Następnie uczestnicy przejdą na plac przed Wojewódzkim Domem Kultury. W ramach uroczystości o godz. 12:30 planowane jest wspólne odśpiewanie hymnu państwowego, Apel Pamięci, złożenie kwiatów pod tablicą poświęconą Westerplatczykom i zapalenie zniczy. Cały cykl wydarzeń zakończy 18 września konferencja w Centrum Edukacyjnym IPN Przystanek Historia.

Społeczny Komitet „Pamiętamy o Westerplatczykach” powstał w 2021 r. z inicjatywy ks. bp. Mariana Florczyka jako grupa nieformalna. W jego skład wchodzą: Delegatura IPN w Kielcach, Kuria Diecezjalna w Kielcach, Marszałek Województwa Świętokrzyskiego, Wojewoda Świętokrzyski, Prezydent Kielc, Świętokrzyskie Kuratorium Oświaty, ŚWK Ochotnicze Hufce Pracy w Kielcach oraz 10. Świętokrzyska Brygada Obrony Terytorialnej. Od 2022 r. partnerami wydarzenia są: Dowódca Centrum Przygotowań do Misji Zagranicznych oraz Komendant Wojewódzki Policji.

Westerplatczycy z Kielecczyzny (źródło IPN)

80 żołnierzy 2. Dywizji Piechoty Legionów Wojska Polskiego w Kielcach stanowiło trzon obrońców składnicy tranzytowej na Westerplatte podczas wojny obronnej we wrześniu 1939 roku. Westerplatte jest symbolem heroizmu żołnierzy polskich, ale stanowi również dla przyszłych pokoleń memento. Nie pozwala zapomnieć o okrucieństwie wojny. To ważne, by zachować pamięć o tych tragicznych wydarzeniach i ich bohaterach.

Niemal połowa załogi Westerplatte wywodziła się z kieleckiego 4. Pułku Piechoty Legionów, a żołnierze pochodzili z kieleckich wiosek i miasteczek. 28 lutego 1939 roku Ministerstwo Spraw Wojskowych Departamentu Piechoty skierowało do dow. 2. DPL w Kielcach płk. piech. Edwarda Dojan-Surówki rozkaz w sprawie organizacji plutonu wartowniczego dla Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte. Od tego momentu rozpoczął się słynny szlak bojowy żołnierzy z Kielc na Westerplatte.

17 marca 1939 r. wyjechała na placówkę pierwsza zmiana żołnierzy z Kielc. Służbę na Westerplatte traktowano jako wyróżnienie. Zmianą dowodził porucznik Leon Pająk - mieszkaniec Kielc. Na rozkaz Ministerstwa Spraw Wojskowych, służbę na Westerplatte objęło wówczas 69 żołnierzy. Wchodzili oni w skład polskiej załogi składnicy tranzytowej dla materiałów wojennych, transportowanych drogą morską na potrzeby armii. 

W dniu 1 września 1939 roku o godz. 4.48 pancernik Schleswig-Holstein ostrzelał teren Wojskowej Składnicy Tranzytowej - małego skrawka polskiej ziemi w granicach Wolnego Miasta Gdańska, nad którym już wcześniej zawisły flagi ze swastyką. 210 żołnierzy i pracowników cywilnych, stanowiących załogę Westerplatte, nie dało się zaskoczyć. Obrona placówki miała trwać kilka godzin, a trwała siedem dni.

Powrót na początek strony