Rok Pamięci o Ofiarach Kieleckiego Getta

Rok Pamięci o Ofiarach Kieleckiego Getta
zdj. Stowarzyszenie im. J. Karskiego

Kieleccy radni w dniu 17 lutego jednogłośnie przyjęli uchwałę dotyczącą ustanowienia roku 2022 Rokiem Pamięci o Ofiarach Kieleckiego Getta. 80. rocznica zagłady kieleckiego getta zbiega się w tym roku ze 160. rocznicą wydania carskiego ukazu emancypacyjnego, który umożliwił swobodne osiedlanie się Żydów w Kielcach.

Zagłada kieleckich Żydów

W przededniu II wojny światowej - licząca ponad 20 tys. osób społeczność żydowska stanowiła niemal 35 procent ludności Kielc. Wraz z okupacją niemiecką rozpoczęły się brutalne prześladowania Żydów. Już w listopadzie 1939 roku wysiedlono Żydów z najlepszych domów w centrum miasta, gdzie utworzono dzielnicę niemiecką, a w połowie grudnia Niemcy zaczęli przejmować żydowskie majątki, kamieniołomy, młyny, cegielnie, tartaki. Właścicieli wysyłano od razu do obozów koncentracyjnych.

Niemieccy żołnierze rabowali mieszkania żydowskie, urządzali łapanki, wprowadzono pracę przymusową. Żydów kierowano do najgorszych prac, zmuszono do noszenia na ubraniach sześcioramiennej gwiazdy. 

Zamknięte zostały wszystkie żydowskie sklepy w centrum miasta. Wprowadzone zostały kartki na żywność. Od września 1940 roku można na nie było kupić tylko 2,8 kg chleba, 20 dag cukru i 16 dag kawy zbożowej na miesiąc.

Utworzenie Dzielnicy Żydowskiej

31 marca 1941 roku, na mocy rozporządzenia niemieckiego, Żydów zamknięto w getcie na niewielkim obszarze miasta. Rozciągało się ono na północ od ulic Bodzentyńskiej i Piotrowskiej, obejmowało dzisiejsze ulice m.in. Jasną, Stolarską, Przechodnią, Silniczną, Kozią, Orlą, Nowy Świat, Dąbrowską, Szydłowską, Targową, Pocieszka, Marszałkowską, Nowowiejską, Radomską.

Na terenie getta znalazło się 500 budynków, w których mogło zamieszkać około 15 tysięcy osób, gdy tymczasem liczba Żydów w mieście sięgała już wraz z przesiedlonymi 27 tysięcy.

Likwidacja kieleckiego getta

W sierpniu 1942 roku, po miesiącach cierpień, głodu, chorób i egzekucji, blisko 21 tysięcy Żydów zostało wywiezionych i zamordowanych w niemieckim obozie zagłady w Treblince. Podczas likwidacji getta na ulicach Kielc zgładzono około 1500 Żydów. Spośród dwudziestokilkutysięcznej społeczności żydowskiej Kielc, wojnę i okupację przeżyło zaledwie pięćset osób.

56089f9ccfa5a_o_large.jpg

Powrót na początek strony