Współtwórca niepodległego Wojska Polskiego został upamiętniony na terenie byłego obozu KL Sachsenhausen W dniu 27 maja 2021 roku mija 81. rocznica śmierci generała Bolesława Jerzego Roi w Sachsenhausen. Oficjalne uroczystości odsłonięcia pomnika odbędą się, gdy pozwolą na to warunki sanitarne.
W związku z rocznicą w dniu 16 czerwca o godzinie 16.00 Instytut Pamięci Narodowej i Miasto Kielce we współpracy z Muzeum i Miejscem Pamięci KL Sachsenhausen organizują konferencję online, której tematem będzie postać generała Roi oraz eksterminacja narodu polskiego przez reżim III Rzeszy. O szczegółach wydarzenia poinformujemy w odrębnym komunikacie. Prawdopodobnie uroczyste odsłonięcie upamiętnienia będzie miało miejsce we wrześniu w dniu obchodów wybuchu II Wojny Światowej.
Pomnik generała stanął obok cokołu poświęconego generałowi Stefanowi Roweckiemu ps. Grot, w okolicach budynku dowództwa obozu. Obaj oficerowie związani są z miastem Kielce, które od lat prowadzi współpracę z instytucjami pamięci w Berlinie.
W styczniu 2018 roku środowisko kombatantów i byłych więźniów obozów koncentracyjnych, skupione w Stowarzyszeniu Pamięci Narodowej „Czwartak” w Kielcach, zwróciło się do Prezydenta Kielc z prośbą o podjęcie rozmów z władzami Muzeum i Miejsca Pamięci KL Sachsenhausen w sprawie upamiętnienia generała Bolesława Jerzego Roi. Pomnik powstał przy współpracy Urzędu Miasta Kielce oraz Instytutu Pamięci Narodowej, który współfinansował upamiętnienie. W powodzeniu przedsięwzięcia kluczową rolę odegrały wieloletnia wymiana historyków i edukatorów z Kielc i Brandenburgii, realizowana przez Miasto Kielce, oraz wsparcie Instytutu Pamięci Narodowej – współfundatora upamiętnienia.
Rozmowy pracowników Urzędu Miasta Kielce z partnerami z Niemiec trwały blisko dwa lata. W tym czasie Miasto Kielce we współpracy z SPN „Czwartak”, Muzeum i Miejscem Pamięci KL Sachsenhausen oraz historykami z Polski zebrało obszerny materiał źródłowy dokumentujący życie i okoliczności śmierci generała. 16 grudnia 2019 roku wpłynęła zgoda Rady Pamięci Regionu Brandenburgia, która opiniowała wniosek Miasta Kielce o upamiętnienie generała. Kluczowa dla realizacji zadania była pomoc Instytutu Pamięci Narodowej, który podjął się współfinansowania wykonania i budowy upamiętnienia. Czas instalacji pomnika zbiegł się z 75. rocznicą wyzwolenia obozu oraz 80. rocznicą śmierci generała Roi w KL Sachsenhausen.
Dla inicjatorów upamiętnienia postać generała Roi jest szczególna. Był on jednym z najważniejszych dowódców legionowych. Twórca słynnego 4. Pułku Piechoty Legionów Polskich, sformowanego 106 lat temu, wiosną 1915 roku, stacjonującego w okresie międzywojennym w Kielcach. Z tej jednostki w marcu 1939 roku na Westerplatte został wysłany pluton wartowniczy w sile blisko 68 żołnierzy. Wszyscy zostali dobrani bardzo precyzyjnie w oparciu o swe umiejętności przez pułkownika Zygmunta Berlinga – dowódcę 4. Pułku Piechoty Legionów w Kielcach.